Zalesie Górne, ul. Białej Brzozy 23 517 050 406 parafia@parafia-zalesie.pl

Święci z Belgii

 

Święci z Belgii na drogę życia w Zalesiu Górnym

Wraz z relikwiami Świętego Huberta przybyły do Zalesia Górnego relikwie pięciu innych Świętych, nieco tajemniczych, mniej znanych tu w Polsce. Odbyło się to dzięki biskupowi Jean-Pierre Delville’owi z Liegę (Belgia) za pośrednictwem Państwa Joanny i Krzysztofa Olendzkich i Ks. Proboszcza Ks. Krzysztofa Grzejszczyka.

Święci ci – Święty Serwacy, Święty Lambert, Święty Remakl, Święty Hadelin i Święty Trudo - pochodzą z regionu, który dziś leży na granicy dzisiejszej Belgii i Holandii – krajów, które za ich życia nie istniały. W krainie tej dorastałem w młodości, zanim wróciłem do Polski i zamieszkawszy teraz w Zalesiu Górnym przeżyłem miłe zaskoczenie, że święci patronowie z moich młodzieńczych lat przybyli w odwiedziny do Zalesia…

Święty Hubert umarł we wsi Fourons-Le-Comte leżącej po drugiej strony granicy holenderskiej, tuż obok Mheer, gdzie mieszkaliśmy z rodzicami; Święty Lambert jest patronem m.in. naszej parafii właśnie w tej wsi; Święty Serwacy patronem miasta Maastricht, gdzie chodziłem do szkoły; Święty Trudo jest patronem miasta St Truiden, gdzie projektowałem osiedla; Święty Hadelin jest szczególnie czczony w Visé – małym przygranicznym miasteczku , gdzie jest pochowany w pięknym sarkofagu. Byliśmy tam wielokrotnie na Mszy Świętej. Tylko Świętego Remakla nie znałem – a okazuje się, że był duchowym opiekunem wielu z nich (Lamberta, Hadelina, Trudo).

Czytając żywoty tych Świętych na nowo uświadomiłem sobie istnienia Kościoła uniwersalnego. Krótkie życiorysy, które dołączam w formie streszczonej są zaczerpnięte z niżej wymienionych źródeł, których treści nie zweryfikowałem – nie jestem historykiem - podkreśliłem tu tylko kilka zdań, które wydają mi się najbardziej istotne. Kilka życiorysów przetłumaczyłem, nie znajdując ich w jeżyku polskim. Świętego Huberta tu nie opisuję, przypuszczam, że jego życiorys jest już dobrze znany w Zalesiu. Dołączone ilustracje są z mego subiektywnego wyboru, są mi bliskie z doświadczenia, i wydawały mi się interesujące dla polskiego (a tym bardziej zalesiańskiego) czytelnika.

Maciej M. Mycielski
Zalesie Górne
10 grudnia 2018 r.

Święty Serwacy, biskup
3 maja


Serwacy po 345 r. był biskupem w Tongres (Tongeren, najstarsze miasto Belgii). Pełnił ten urząd przez 37 lat. Pochodził prawdopodobnie z Armenii. Bywa utożsamiany z Sarbatiosem, jednym z biskupów pozostających w ostrej opozycji wobec arian na synodzie w Rimini (359), który poparł uchwały Soboru Nicejskiego I (325), potępiające błędy Ariusza. Miał gościć św. Atanazego wygnanego ze swej biskupiej stolicy przez arian. Razem z nim uczestniczył w synodzie w Trierze w 346 r.
Według świadectwa św. Grzegorza z Tours, Serwacy wiele podróżował. Dwukrotnie miał odwiedzać Rzym (w 366 i 384 r.). Był szczególnym czcicielem Najświętszej Maryi Panny. Dlatego ku Jej czci ufundował i poświęcił dwa kościoły: w Tongres i w Maastricht. Zmarł w Maastricht prawdopodobnie 13 maja 384 r., choć hagiografowie nie są w tej sprawie zgodni; przypuszcza się, że mógł umrzeć w Tongeren, a relikwie znacznie później zostały przeniesione do Maastricht, gdzie znajdują się do dzisiaj. Zaraz po śmierci Serwacy zaczął odbierać cześć od wiernych. Wystawiono także niebawem na jego grobie najpierw kaplicę, a potem kościół. Kiedy zniszczyli go Normanowie w 881 roku, został jeszcze piękniej odbudowany w 1039 roku. Wśród znakomitych osób, które pielgrzymowały do grobu św. Serwacego, byli cesarze Karol Wielki, Henryk III i Maksymilian, a także św. Bernard, św. Norbert i inni. Św. Serwacego obrali za swojego patrona hutnicy, stolarze oraz uprawiający winorośl. Wzywano go także jako patrona od urodzajów, patrona od gorączki (febry) i reumatyzmu. Orędownik podczas przymrozków. Patron diecezji w Worms (Wormacja w południowo-zachodnich Niemczech) i miasta Maastricht w Holandii. W ludowej tradycji św. Serwacy jest jednym z "zimnych ogrodników", razem ze św. Pankracym (12 maja) i św. Bonifacym (14 maja). Zimni ogrodnicy i św. Zofia (15 maja) - to ostatnie dni wiosennych przymrozków, które grożą roślinom. W ikonografii św. Serwacy przedstawiany jest w biskupich szatach pontyfikalnych. Czasami razem ze św. Piotrem, który według legendy podaje mu srebrny klucz do bram nieba. Święty może tam wprowadzić każdego, kogo chce. Atrybutami są: chodaki i smok.

Ilustracje: relikwiarz, sarkofag oraz Bazylika Sw. Serwacego w Maastricht, Sw Serwacy na witrażu kościoła w parafii Bolechowo w Wielkopolsce

Święty Lambert, biskup i męczennik

17 września

Lambert z Liege (znany też jako Lambert z Maastricht) pochodził z zamożnej i nie pozbawionej politycznego znaczenia miejscowej rodziny. Urodził się około 635 roku w Maastricht (Holandia). Wychowywał się u swojego wuja Teodarda, który sprawował rządy biskupie w Maastricht. W 672 r. został obrany jego następcą, do czego, obok osobistych zalet, przyczyniły się popularność u ludu oraz przychylność króla Childeryka II. Gdy w 675 r. zamordowano króla, Lambert musiał opuścić swą stolicę. Czas wygnania spędził w klasztorze w Stavelot. Na stolicę biskupią wrócił po śmierci Ebroina (682), ciesząc się z kolei względami Pepina II z Heristalu. Działał na rzecz wyplewienia wierzeń pogańskich i utwierdzenia wiary w północnej Brabancji. Dużo zawdzięcza mu Liege (Leodium), dokąd jego następca, św. Hubert, przeniósł z Maastricht stolicę biskupią. Uzyskawszy dla swego Kościoła prawa immunitetu, Lambert naraził się na spory, których sam stał się ofiarą. Gdy bowiem słudzy biskupa - ale bez jego wiedzy - zabili dwóch ludzi hrabiego Dodo, ten poprzysiągł Lambertowi zemstę i nasłał na niego zbirów. Lambert, zaskoczony w posiadłości pod Liege, początkowo chciał się bronić, potem jednak odmówił walki i modląc się przyjął z rezygnacją śmierć. Stało się to w dniu 17 września 705 lub 706 r. Lud uznał go wkrótce nie tylko świętym, ale także męczennikiem. Ciało złożono w Maastricht, potem (717 lub 718 r.) przeniesiono na powrót do Leodium (Liege) (przez Sw Huberta ), gdzie złożono je w bazylice wzniesionej na miejscu tragicznej śmierci. Bazylika stała się ośrodkiem żywego kultu, który już w VIII w. rozprzestrzenił się na całą Francję, Holandię, Westfalię i Austrię. Objął także młode chrześcijaństwo na ziemiach polskich. Imię biskupa, znanego z naszej historiografii jako Lambert z Leodium, nosiło kilku biskupów diecezji polskich oraz przedstawicieli dynastii piastowskiej.

Ilustracja po prawej: Męczeństwo św. Lamberta (malowidło z XVw.)


Święty Remakl, opat, biskup

3 września

Remakl urodził sie około 600 i umarł około 669. Był mnichem w klasztorze Luxeuil i stamtąd na prośbę Swiętego Eloia stał się pierwszym opatem klasztoru Solignac. Był też fundatorem opactwa Malmedy-Stavelot w roku 651. W literaturze czasem sie przypuszcza, że był następcą Sw Amanda jako biskup diecezji Tongres-Maastricht, lecz bardziej prawdopodobne jest, że jak wielu ówcześnych opatów przyjął sakrę biskupią. Pochodził z Akwitanii, umarł w Stavelot, w opactwie które założył. Był bardzo lubiany w Ardennach (kilka kościołów ma go za patrona) oraz jest patronem znanego miasta Spa. Sarkofag Świętego Remakla (na zdjęciu, z XIII wieku) wraz z jego relikwiami znajduje sie obecnie w kościele Sw. Sebastiana w Stavelot. Z przodu sakrofagu znajduję się postać Chrystusa oraz Matki Jego Marii, natomiast na bokach widnieje 12 apostołów wraz ze Świętym Remaklem oraz Świętym Lambertem.

 

 
 

Ilustracje : częsć dawnego klasztor w Stavelot, rzeżba oraz Sakrofag Św Remakla

Święty Hadelin z Celles

3 lutego

Hadelin urodził sie w roku 617 w Akwitanii. Bardzo młodo wstąpił do klasztora Solignac, niedaleko Limoges, gdzie św. Remakl był opatem. Mając misje ewangelizacyjną, Remakl wraz z Hadelinem około 644 r. założyli klasztor w Cugnon, a następnie w Stavelot - równiez wspólnie z Hadelinem. Po pobycie w Rzymie, Hadelin zamieszkał w dolinie Lesse koło Dinant i zbudował klasztor w Celles, nad rzeką Lesse, w prowincji Namur. Lokalne rycerstwo, w tym zwłaszcza Pepin z Heristalu, wyczuwając korzyści wynikające z możliwościzałożenia tam opactwa, wspierało darami furndację św. Hadelina.. Dzięki nim klasztor rozrósł się błyskawicznie. Niestety uległ zniszczeniu podczas napadu Normandów. Hadelin zdążył jednak uratować swoich nowicjuszy i umarł pośród nich 3 lutego 690.

Obecnie, od XIV wieku, jego sarkofag wraz relikwiami znajduję się, w miasteczku Vise. Święty Hadelin jest tam szczególnie czczony i jest patronem tego miasta.. Sarkofag ukazuje sceny z życia Hadelin, m.in.: sen Świętego Hadelina oraz wizję gołębia, odwiedziny Pepina w klasztorze w Celles, Swiętrgo Hadelina błogosławiącego swoich parafian przed kościołem; cud źródła; uzdrowienie kobiety niemowy; oraz pogrzeb Św. Hadelina. Od końca XVIII wieku po dziś dzień, co 25 lat, w tygodniu narodzin Marii Panny ( 8 września), organizowane jest szczególne święto na część Świętego Hadelin. Co więcej, z odpustem ogólnym za bezpośrednim przyzwoleniem papieża Piusa VI dla wszystkich którzy w nim uczestniczą.

 

 
 
 

Ilustracje: Klasztor w Celles, rzeźba oraz sarkofag Sw. Hadelin w Vise

Święty Trudo, opat

23 listopada

Trudo urodził się około 630 r. w Hasbaye, w Limburgii belgijskiej. Wcześnie zetknął się ze św. Remaklem, który wziął go sobie za ucznia, a potem na dalszą naukę wysłał do Klodulfa (St.Cloud), do biskupa Metzu. Prawdopodobnie około 655 r. otrzymał święcenia kapłańskie. Wrócił następnie do swoich i w miejscowości zwanej Sarchinium  wybudował kościół i klasztor, która następnie od jego imienia nosi nazwę Sint-Truiden (Saint-Trond). Mieszkał w niej aż po kres swoich dni, ale niekiedy odwiedzał też ponoć sąsiednie kościoły w Velm i Zepperen. Zmarł prawdopodobnie w 693 r. Poświęcono mu później kilka utworów hagiograficznych, które zapewne wzmogły popularność tego świętego na terenie całej średniowiecznej Flandrii i Walonii. Wspomnienie obchodzono 23 listopada.

Sint Truiden - Niewielkie miasto, którego francuska nazwa brzmi Saint-Trond, usytuowane około 20 kilometrów na zachód od Tongeren. Wzrastało ono wokół opactwa ufundowanego w VII wieku przez św. Trudo. Po śmierci św. Trudo opactwo stało się centrum pielgrzymek.

Ilustracje: rzeźba sw. Trudo w kościele St. Gangulphe oraz rynek miasta St. Truiden


Źródła

Św. Serwacy
http://nasipatroni.pl/sw-serwacy-...-swiety-biskup/
http://martyrologium.blogspot.com/2010/05/sw-serwacy-z-tongeren.html
http://biblia-swieci.pl/serwacy.html
https://brewiarz.pl/czytelnia/swieci/05-13b.php3
http://www.krakow.ptt.org.pl/o-zimnych-ogrodnikach-czyli-namiastka-zimy-w-maju/
https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=37907871
https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=22072116
https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=19283871

Św. Lambert
https://brewiarz.pl/czytelnia/swieci/09-17h.php3
https://pl.wikipedia.org/wiki/Lambert_z_Maastricht#...ge.jpg
http://www.oodegr.com/english/biographies/arxaioi/Lambert_maastricht.htm

Św. Remakla
https://fr.wikipedia.org/wiki/Remacle_de_Stavelot
https://www.hippostcard.com/listing/belgium-...mosan/16184445
https://bernardmeeus.files.wordpress.com/2011/08/vestig...ayestavelot.jpg

Św. Hadelin
https://www.deon.pl/imieniny/imie,1302,hadelin.html
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Celles_Saint_Hadelin_R12.jpg
http://vise.blogs.sudinfo.be/archive/2013/09/06/jubile-...vise-78918.html

Św. Trudo
https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=3696471
https://www.deon.pl/imieniny/imie,3152,trudo.html
https://www.belgiazwiedzanie.com/sint-truiden.html
http://www.eoc-coc.org/accueil/saints-du-mois/novembre/saint-trudon/